6e bericht van de bladluiswaarschuwingsdienst (15 juli 2024)
Vanaf 15 juli stopt de bladluiswaarschuwingsdienst met het wekelijks tellen van groene bladluizen op percelen suikerbieten. Op de circa 100 telpercelen werden afgelopen week nog maar sporadisch groene bladluizen gevonden. Als er nu nog een bladluis op het perceel aanwezig is, zou deze vergelingsziekte over kunnen brengen. Dit leidt echter niet meer tot opbrengstverlies. Bovendien zijn er voldoende natuurlijke vijanden aanwezig om bladluizen, die nu nog de bietenpercelen invliegen, te beheersen.
Plek met vergelingsziekte. Vanaf half juli is het niet meer rendabel om in te grijpen tegen bladluizen. De opbrengstderving door vergelingsziekte na half juli is bij een aantasting nog maar zeer gering.
Bladluiswaarschuwing voor Midden-Brabant klei, Bommelerwaard en Betuwe
5e bericht van de bladluiswaarschuwingsdienst (1 juli 2024)
Op een aantal bietenpercelen in de regio Midden-Brabant klei, Bommelerwaard en Betuwe is de schadedrempel van groene bladluizen (groene perzikluizen, sjalottenluizen en aardappeltopluizen) voor de 1e keer overschreden. Zie de ‘Bladluiswaarschuwingskaart’. Op percelen die nog niet gesloten zijn, hanteren we tot de gewassluiting een lagere schadedrempel, namelijk 2 groene bladluizen per 10 planten. Zie het bericht ‘Gewas nog niet gesloten? Hanteer dan lagere schadedrempel groene bladluizen’. Groene luizen kunnen vergelingsziekte overbrengen, wat tot 50% schade kan leiden. In tabel 3 vindt u een overzicht van de gewaarschuwde gebieden.
Controleer uw perceel – ook in andere gebieden
De aantallen bladluizen variëren sterk van perceel tot perceel. Toch zien we de laatste week een lichte toename van het aantal bladluizen in diverse regio’s. bladluiswaarschuwingsdienst adviseert telers alert te zijn en hun bietenpercelen wekelijks te controleren op aantallen groene bladluizen. Bekijk ook de video ‘Vergelingsziekte beperken: wekelijks waarnemen tot half juli noodzakelijk’.
Advies insecticiden
Wij adviseren om insecticiden pas in te zetten als de schadedrempel is overschreden (zie tabel 1). Eerder inzetten heeft geen zin.
Met de vrijstelling van Batavia heeft de teler de beschikking over twee toepassingen tot en met 15 juli. Batavia (0,45 l/ha) mag maximaal twee keer worden ingezet met een interval van minimaal 14 dagen. We adviseren om voor een betere werking olie toe te voegen (bijvoorbeeld Robbester of Actirob (1 l/ha)). Gebruik Batavia niet in de buurt van in bloei staand onkruid. Verwijder onkruid voordat het bloeit. Na een gewasbehandeling percelen nog minimaal twee weken vrijhouden van bloeiende onkruiden.
Geen Teppeki of Afinto na 1 juni
Na 1 juni is het advies om geen Teppeki of Afinto meer te gebruiken. Inzet na 1 juni kan leiden tot overschrijding van de MRL. Kies daarom voor Batavia.
Bij overschrijding van de schadedrempel van de zwarte bonenluis kan ook Pirimor (0,4 kg/ha) worden ingezet. Dit middel adviseren we niet bij aanwezigheid van groene bladluizen in verband met de resistentie van de groene perzikluizen voor Pirimor.
Olie en pyrethroïden niet effectief
Omdat de groene perzikluizen de vergelingsvirussen op een andere manier ((semi-) persistente manier) overbrengen dan virussen in pootgoed en tulpen (veelal non-persistente manier) is de aanpak van de virussen anders. Middelen zoals olie en pyrethroïden zijn om die redenen dan ook niet effectief in de virusbeheersing in de bietenteelt. Bovendien doden pyrethroïden de natuurlijke vijanden die we hard nodig hebben voor een effectieve beheersing van vergelingsvirussen. Gebruik van pyrethroïden kan in suikerbieten daardoor zelfs leiden tot een toename van bladluizen en wordt daarom afgeraden!
Schade door vergelingsziekte
Groene bladluizen kunnen vergelingsziekte overbrengen. Vergelingsziekte kan veroorzaakt worden door drie verschillende virussen (BYV, BMYV en BChV). Bij overschrijding van de schadedrempel is het belangrijk om in te grijpen. Anders kan de schade oplopen tot 50% opbrengstderving. In tabel 1 is te zien bij welke aantallen groene bladluizen het nodig is om in te grijpen.
Tabel 1. Bestrijdingsdrempels van de groene bladluizen.
| periode | aantal groene bladluizen per tien planten |
| april, mei en eerste helft juni | meer dan twee |
| tweede helft juni | meer dan vijf |
| eerste helft juli | meer dan vijftig |
Zuigschade door zwarte bonenluizen
Zwarte bonenluizen veroorzaken vooral zuigschade en zijn zeer slechte overbrengers van de vergelingsvirussen. Daarom ligt de schadedrempel ook veel hoger dan die van de groene bladluizen. Ingrijpen is alleen nodig als 50% van de planten bezet is met gemiddeld 30-50 zwarte bonenluizen. Zie ook tabel 2.
Tabel 2. Bestrijdingsdrempels van de zwarte bonenluis.
| maand | aantal zwarte bonenluizen |
| april/mei/juni | meer dan 50% van de planten bezet met kolonies van dertig tot vijftig luizen |
| juli | meer dan 75% van de planten bezet met grote kolonies van meer dan 200 luizen per plant |
Tabel 3. Overzicht van bladluiswaarschuwingen per gebied
| gebied | 1e waarschuwing | 2e waarschuwing | 3e waarschuwing | 4e waarschuwing | |||
| Zeeuws-Vlaanderen | |||||||
| Zeeuwse Eilanden | |||||||
| Walcheren | 23 mei | ||||||
| Noord-Beveland | 23 mei | ||||||
| Zuid-Beveland | 23 mei | ||||||
| Schouwen- Duiveland | |||||||
| Tholen/St. Philipsland | 27 juni | ||||||
| West- en Midden-Brabant | |||||||
| West-Brabant Zuid | 27 juni | ||||||
| De Westhoek | 27 juni | ||||||
| Midden-Brabant Zuid | |||||||
| Rest West-Brabant | 1 juli | ||||||
| Zuid-Hollandse eilanden | |||||||
| Voorne Putten | 6 juni | ||||||
| Hoeksche Waard/Eiland van Dordt | 6 juni | ||||||
| Goeree | |||||||
| Zuid-Holland
(incl. Haarlemmermeer) |
|||||||
| Noord-Holland | |||||||
| Noord-Holland vast | 23 mei | ||||||
| Texel | 27 juni | ||||||
| Oost- en Zuid-Flevoland | 8 mei | ||||||
| Noordoostpolder | |||||||
| Friesland klei | 27 juni | ||||||
| Groningen klei | |||||||
| Noordelijk zand | |||||||
| Noordelijk dal/veen | |||||||
| Gelderland e.o. | |||||||
| Salland/Twente | |||||||
| Graafschap/Achterhoek | |||||||
| Lijmers/Oude IJssel | |||||||
| Bommelerwaard/Betuwe | 1 juli | ||||||
| Utrecht oost/Veluwe | |||||||
| Oost-Brabant | |||||||
| De Kempen | |||||||
| Rest Oost-Brabant | |||||||
| Limburg | |||||||
| Noord-Limburg | |||||||
| Midden-Limburg | |||||||
| Zuid-Limburg | |||||||
Meer informatie
Meer informatie over het tellen en herkennen van bladluizen en natuurlijke vijanden is te vinden in:
– ˈCursus tellen en herkennen van bladluizen in suikerbietenˈ.
– De presentatie ˈHerkenning vergelingsvirussen en bladluizen in suikerbietenˈ.
– Teelthandleiding ’10.3.3.4 Bladluizen’.
– Teelthandleiding ’10.7.2 Vergelingsziekte’.
– Teelthandleiding ‘10.3.4 Natuurlijke vijanden’.
– Filmpje ‘Controle bietenperceel op groene bladluizen’.
Foto 1. Op deze foto is 1 volwassen luis te zien met 10 nakomelingen. Groene perzikluizen bevinden zich vaak aan de onderzijde van het blad in de opgerolde bladranden.
Foto 2. Ook zijn groene bladluizen terug te vinden aan de onderzijde van de grootste bladeren.
